Obszary wiejskie wymagają pilnej uwagi
Obszary wiejskie w całej Unii Europejskiej stoją w obliczu coraz większych wyzwań: starzejącego się społeczeństwa, migracji młodzieży, stagnacji gospodarczej, ograniczonego dostępu do usług i rosnącej presji ze strony zmian geopolitycznych. Regiony te są również na czele kluczowych priorytetów UE, w tym bezpieczeństwa żywnościowego, adaptacji do zmian klimatu i spójności terytorialnej. Aby Europa mogła się rozwijać, jej obszary wiejskie muszą być dynamiczne, odporne i dobrze skomunikowane.
Regiony przygraniczne borykają się z rosnącymi obawami o bezpieczeństwo, wyludnieniem, spadkiem konkurencyjności oraz problemami społecznymi, co wymaga wzmocnienia lokalnych sieci wsparcia i stabilności gospodarczej. Tymczasem młodzi ludzie potrzebują solidnych powodów by pozostać – takich jak możliwość kontynuowania nauki, znalezienia satysfakcjonującej pracy czy aktywnego uczestnictwa w życiu kulturalnym i społecznym. Bez dynamicznie rozwijających się lokalnych gospodarek odpływ młodzieży z terenów wiejskich będzie się nasilał, osłabiając społeczności i zakłócając równowagę demograficzną. Unia Europejska wielokrotnie podkreślała prawo do pozostania na obszarach wiejskich, dążąc do tego, aby życie na wsi było realnym i atrakcyjnym wyborem.
Podstawą tych wyzwań jest szansa: narzędzia rozwoju partycypacyjnego, które umożliwiają lokalnym społecznościom kształtowanie własnej przyszłości.
Od ponad 30 lat LEADER i lokalny rozwój kierowany przez społeczność (CLLD) pokazują, że oddolne, partycypacyjne podejście może skutecznie rozwiązywać problemy obszarów wiejskich. Poprzez lokalne grupy działania (LGD) i narzędzia jakimi dysponują mobilizują lokalną wiedzę, budują kapitał społeczny i wdrażają innowacyjne rozwiązania dostosowane do konkretnych potrzeb każdej społeczności.
LEADER/CLLD zapewnia:
- Możliwości gospodarcze przez wspieranie: małych przedsiębiorstw, zrównoważonej turystyki, innowacji cyfrowych i lokalnych systemów żywnościowych.
- Pozostanie młodzieży poprzez wspieranie: tworzenia lokalnych miejsc pracy, programów szkoleniowych i usług, które czynią obszary wiejskie atrakcyjnymi miejscami do życia i pracy,
- Innowacje społeczne: umożliwiając społecznościom wiejskim opracowywanie rozwiązań w zakresie podstawowych usług, zielonej transformacji i aktywności kulturalnej.
- Silniejszą integrację z UE: czyniąc z LGD rzeczywistymi punktami kontaktowymi z Europą, zwiększając uczestnictwo w procesach demokratycznych i przeciwdziałając eurosceptycyzmowi na obszarach wiejskich.
- Budowę kapitału społecznego: proces partycypacyjnego rozwoju znacznie zwiększa kapitał społeczny obszarów biorących w nim udział, co z kolei prowadzi do lepszej jakości życia na naszych obszarach wiejskich.
Sprawiedliwa umowa dla obszarów wiejskich Europy: nasze żądania, rozwiązania
Obszary wiejskie stanowią 80% terytorium UE i zamieszkuje je około 30% jej populacji. Pomimo ich kluczowego znaczenia i sukcesu LEADER/CLLD, wymaga się od nich, aby robiły więcej przy mniejszym finansowaniu. Ponadto, pośród wyzwań, z którymi obecnie mierzy się UE, nie możemy zapominać, że obszary wiejskie są priorytetem. Bez rozkwitających obszarów wiejskich nie będzie Europy. Aby w pełni wykorzystać potencjał partycypacyjnego rozwoju obszarów wiejskich, wzywamy Komisję Europejską do:
- Uczynienia partycypacyjnych narzędzi rozwoju obszarów wiejskich obowiązkowymi we wszystkich państwach członkowskich UE w kolejnych wieloletnich ramach finansowych (WRF), zapewniając, że LEADER/CLLD pozostanie podstawowym filarem polityki terytorialnej UE.
- Zintegrowania podejścia LEADER/CLLD z różnymi politykami UE i zapewnienia odpowiednich środków w budżecie w tym ze Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) i Polityki Spójności, uznając, że rozwój obszarów wiejskich wykracza poza sektor rolniczy. W związku z tym konieczne jest określenie jasnej definicji zakresu rozwoju obszarów wiejskich.
- Wzmocnienia i uznania roli Lokalnych Grup Działania (LGD) jako kluczowych podmiotów ułatwiających realizację polityk UE na szczeblu lokalnym oraz jako kluczowych interesariuszy w zapobieganiu i zwalczaniu dezinformacji, co uczyni je uznanymi partnerami w zarządzaniu i działaniach na rzecz integracji europejskiej.
- Uproszczenia dostępu do finansowania poprzez zmniejszenie obciążeń administracyjnych i zapewnienie, że wielofunduszowe mechanizmy będą wspierać efektywne inicjatywy kierowane przez społeczności, a także zrealizowania zobowiązań UE do zmniejszenia biurokracji w państwach członkowskich i wzmocnienia potencjału zarządzania lokalnego.
- Zwiększenia finansowania LEADER/CLLD na poziomie odpowiadającym jego udowodnionemu wpływowi i rozszerzonej roli w rozwiązywaniu problemów obszarów wiejskich.
Wszystkie powyższe postulaty są zgodne z długoterminową wizją obszarów wiejskich (LTVRA), deklaracją Paktu na rzecz Obszarów Wiejskich oraz Wizją Rolnictwa i Żywności 2040, która wynika ze Strategicznego Dialogu na temat przyszłości Rolnictwa i Żywności. Wszystkie te inicjatywy wyznaczają ambitne cele na rzecz silniejszych, lepiej skomunikowanych, odpornych i prosperujących obszarów wiejskich. W pełni popieramy te zobowiązania i wzywamy Komisję Europejską do przełożenia ich na konkretne działania poprzez nadanie priorytetu LEADER/CLLD w kolejnym wieloletnim budżecie UE.
Europa nie może pozwolić sobie na pozostawienie społeczności wiejskich w tyle. Domagamy się konkretnych działań, aby osadzić LEADER/CLLD w centrum polityk UE, zapewniając spójność terytorialną, konkurencyjność gospodarczą, odporność demokratyczną i skuteczną reakcję kryzysową na obszarach wiejskich.
Podpisz tę petycję, aby zapewnić, że głos mieszkańców obszarów wiejskich zostanie wysłuchany, a rozwój partycypacyjny pozostanie w centrum polityki UE!
