Turystyka - atrakcje i zabytki

Największą osobliwość turystyczną Iwonicza-Zdroju stanowi centrum uzdrowiska, tworzące zabytkowy zespół przestrzenno architektoniczny o wyjątkowo dużej wartości zabytkowej. Iwonicz-Zdrój to jedyny w Polsce autentyczny zespół uzdrowiskowy o wyjątkowych walorach i pięknym obliczu artystycznym. Architektura centrum iwonickiego uzdrowiska, stanowi obecnie bodajże jedyny w swoim rodzaju przykład zwartego zespołu drewnianej zabudowy uzdrowiskowej w Polsce, pochodzącej w swym zasadniczym kompleksie z połowy XIX wieku. Stanowi ona jakby swoistą syntezę rozpowszechnionego wówczas w całej Europie stylu szwajcarskiego w późno klasycystycznym nurtem rodzinnej architektury polskiej. Drewniana architektura Iwonicza – Zdroju, wzbudza podziw zarówno wśród znawców balneologii, jak też odwiedzających uzdrowisko kuracjuszy.

Na zabytkowy zespół przestrzenno-architektoniczny składają się:

STARY PAŁAC-budynek zbudowany w 1838 roku przez właścicieli Iwonicza Amelię i Karola Załuskich. Pełnił on rolę pałacu letniego. Znajduje się w centrum Iwonicza-Zdroju, przy deptaku i parku zdrojowym. Obecnie mieści się tu Dyrekcja Uzdrowiska Iwonicz S.A.

DOM ZDROJOWY – drewniany budynek  z 1860 roku, bryłą przypominający XVIII wieczny pałac,
z podcieniami w stylu mauretańskim. W pięknej sali balowej obecnie mieści się Kino Wczasowicz.
W budynku Gminny Ośrodek Kultury i Centrum Informacji Turystycznej.

BAZAR – drewniany budynek z lat 1876-1880 z charakterystyczna wieżą zegarową, wyremontowaną w 2009 roku. Wnętrze wieży bazarowej stało się galerią wystawienniczą, w której obecnie są prezentowane stare pocztówki   i zdjęcia.

STARE ŁAZIENKI – budynek murowany z lat 1870 – 1875, wg projektu Feliksa Księżarskiego. Zlokalizowany w centrum uzdrowiska, przy deptaku. Obecnie mieszczą się tu gabinety lekarskie, Klinika Dermatologiczna oraz sanatorium.

PIJALNIA WÓD MINERALNYCH (dawniej Łazienki Borowinowe)– pierwotnie budynek drewniany, przebudowany w 1922 roku jako murowany z krytym deptakiem. Wnętrze Pijalni z 1998 roku wg projektu Wrzesława Żuławskiego.

KRAKOWIAK – willa pierwotnie drewniana, w stylu szwajcarskim, z przeszkloną werandą z 1860 roku. Odbudowana w 2007 r. po pożarze, obecnie mieści się tu restauracja.

BIAŁY ORZEŁ – drewniany budynek wzniesiony w 1912 roku w stylu secesji szwajcarskiej, z balkonami i facjatkami w fasadzie głównej oraz płaskorzeźbą orła białego nad centralnym balkonem. Obecnie sanatorium.

BELWEDER – niegdyś  letnia rezydencja Załuskich. Po wojnie budynek  ten przez ponad 50 lat był siedzibą szkoły średniej w Iwoniczu-Zdroju.

PLAC DIETLA – z XIX wiecznym wodotryskiem na środku i niedużym wzniesieniem z wychodnymi skałkami piaskowca od zachodu, na którym usytuowana jest muszla koncertowa. Plac jest miejscem promenady, koncertów i spotkań towarzyskich.

BEŁKOTKA– źródło znajdujące się w czworobocznym ocembrowaniu, z którego ulatnia się gaz ziemny, wywołując bełkot wody. Uważana w minionych latach za najcenniejsze źródło lecznicze. Opisywana była jako curiosum przez lekarzy krajowych i zagranicznych, sławiona przez poetów.

STARY KOŚCIÓŁ (Kaplica Zdrojowa) z 1895 r. – świątynia stanowi unikalny przykład drewnianego kościoła zdrojowego o cechach neogotyckich. Ołtarz główny z rzeźbą Matki Boskiej Uzdrowienia Chorych. Boczne ołtarze pochodzą z wcześniejszej kaplicy stojącej w miejscu upamiętnionym obeliskiem stojącym nad Iwonickim Potokiem.

EXCELSIOR -szpital uzdrowiskowy na zboczach Góry Przedziwnej , wybudowany w latach 30-tych XX wieku w stylu modernistycznym.

Kościół Farny pw. Marii Magdaleny w Dukli –wzniesiony w latach 1764-1765, w stylu późnobarokowym o dwóch symetrycznych kaplicach eliptycznych z kopułami i wolno stojącą dzwonnicą. Świątynia posiada cenne wyposażenie wnętrz w stylu rokoko i niezwykły nagrobek Marii Amalii z Brűhlów Mniszchowej z różowego i czarnego marmuru dłuta Jana Obrockiego ze Lwowa. Polichromia na sklepieniu przedstawia sceny z życia i śmierci Marii Magdaleny.

Kościół OO. Bernardynów wraz z klasztorem pw. św. Jana z Dukli– dwuwieżowy, zbudowany w latach 1761-1764 w stylu późnego baroku. Świątynie rozbudowano dobudowując w latach 1890-1902 kaplicę św. Jana z Dukli, rozszerzając nawę główną o przylegające do niej cele mieszkalne zakonników oraz wzniesiono budynek klasztoru. Wystrój wnętrza z przełomu XIX i XX w. Na uwagę zasługują obrazy Tadeusza Popiela, przedstawiające życie i kult św. Jana z Dukli. Na ołtarzu kaplicy św. Jana z Dukli srebrna trumienka, w której znajdują się relikwie świętego.

PAŁAC WRAZ Z ZESPOŁEM PAŁACOWO – PARKOWYM – dawna siedziba właścicieli Dukli, obecnie muzeum historyczne. W muzeum wystawia się ekspozycje stałe i okazjonalne. Na dziedzińcu pałacu znajduje się skansen militarny z okresu II wojny światowej.

ZABYTKOWA CERKIEW DREWNIANAwe wsi Chyrowa z XVIII w. p.w. Opieki Matki Bożej (Pokrowy), obecnie pełni funkcję kościoła katolickiego.

ZŁOTA STUDZIENKA – kapliczka u podnóża góry Cergowej – miejsce gdzie według podania przebywał św. Jan z Dukli. Z parkingu w Cergowej – Zakluczynie biegnie do niej ścieżka przyrodnicza do "Złotej Studzienki".

DOLINA ŚMIERCI w Iwli – nazwa terenu doszczętnie zniszczonego w czasie operacji karpacko-dukielskiej.

POMNIK na wzgórzu 534 – pomnik żołnierzy czechosłowackich i radzieckich walczących
w czasie operacji karpacko-dukielskiej. Znajduje się tam także punkt widokowy.

GOSPODARSTWO KOZIARSKIE w Mszanie produkujące min. sery kozie: bryndzę kozią i ser kozi wołoski – tradycyjne produkty lokalne. Znajdują się one na Liście Produktów Tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

We wsi Olchowiec znajduje się ZABYTKOWA CERKIEW p.w. Przeniesienia Relikwii św. Mikołaja, kamienny mostek, chałupy łemkowskie Od 1991 r. odbywają się tu doroczne obchody święta parafialnego tzw. kermeszu (odpustu) i IZBA PAMIĘCI – prywatna własność Tadeusza Kiełbasińskiego. Ze zbiorami pamiątek łemkowskich i huculskich – stroje, modele cerkiewek i sprzęty gospodarstwa domowego, zajęć rolniczych i pasterskich oraz zajęć pozarolniczych – urządzona na izbę regionalną, zbiory bibliograficzne tematu: Łemkowszczyzna, Huculszczyzna liczące ponad 4 tys. pozycji).

KOŚCIÓŁ NEOGOTYCKI z 1900 r.w Równem, z częściowo barokowym wystrojem wnętrza (prawy boczny ołtarz z 1730 r.).

POMNIK 6 MIESZKAŃCÓW zamordowanych przez Niemców w lipcu 1944 r. na cmentarzu parafialnym w Równem.

PUSTELNIA ŚW. JANA Z DUKLI z 1769 r. na wzgórzu Zaśpit. Znajduje się tu murowana kaplica z 1908 roku, dom rekolekcyjny tzw. "dom pustelnika" i źródło w grocie (obecnie grota odbudowana). Obok Pustelni prowadzi szlak czerwony – wschodniobeskidzki w kierunku Chyrowej i Kątów, zielony na południe
w kierunku Barwinka i Zyndranowej oraz szlak papieski.

ZABYTKOWA CERKIEW murowana z pocz. XVIII w. p.w. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Tylawie, obecnie kościół. Filialny parafii p.w. św. Jana z Dukli.

W Wietrznie znajduję się XVIII w. KOŚCIÓŁEK DREWNIANY p.w. św. Michała Archanioła
z późnobarokowym wystrojem. Położony jest na szlaku architektury drewnianej.

DREWNIANA CERKIEW GRECKOKATOLICKA p.w. Narodzenia Bogurodzicy z połowy XIX w. w Zawadce Rymanowskiej(obecnie kościół) o nietypowej dla Łemkowszczyzny architekturze z dzwonnicą. Wewnątrz ikonostas z początku XVIII w.

MUROWANA KAPLICZKAz XIX w. z rzeźbą św. Antoniego w Zboiskach.

 Zabytki po dawnych mieszkańcach Dukli to ruiny synagogi i cmentarze. Cmentarze wojenne z okresu pierwszej i drugiej  wojny światowej są świadectwem wojen, które nie oszczędzały tych nadgranicznych terenów.

MUZEUM KULTURY ŁEMKOWSKIEJ w Zyndranowejprezentuje dziedzictwo kultury materialnej : zabytkowe łemkowskie zabudowania drewniane z 1860 r., przydrożne krzyże, przedmioty codziennego użytku.

Atrakcją  turystyczną są szlaki : piesze, rowerowe i konne. W ostatnich latach rozwija się turystyka wiejska (agroturystyka). Gospodarstwa agroturystyczne oferują swoim gościom nie tylko noclegi, regionalne jadło ale również ciekawe formy spędzania wolnego czasu np. zajęcia z ceramiki, tkactwa.

Tradycyjna kultura ludowa jest wciąż obecna w życiu mieszkańców regionu. Przejawia się ona w utrzymaniu i kultywowaniu dawnych obyczajów i obrzędów ludowych, a także w sztuce ludowej. Żywe są tradycje wykonywania  pisanek, palm wielkanocnych, wieńców dożynkowych, tradycyjnych ozdób choinkowych. Artyści i twórcy zajmujący się rękodziełem prowadzą letnią „Galerię” w oficynie przy dukielskim muzeum.

Gmina Dukla to także znakomita kuchnia karpacka : prosta i zdrowa. Na uwagę zasługują produkty lokalne : kozie sery  i wyroby masarskie : kiełbasa swojska krajana, pasztetowa, salcesony
i szynki produkowane w lokalnych firmach. Produkty te opierają się na surowcach ekologicznych wyprodukowanych w  gospodarstwach rolnych z certyfikatem jakości.

Do największych zabytków na terenie gminy zaliczyć należy SKANSEN – MUZEUM PRZEMYSŁU NAFTOWEGO I GAZOWNI-CZEGO im. Ignacego Łukasiewicza w Bóbrce.

Muzeum położone jest wśród lasów, w malowniczym terenie, w odległości ok. 12 km od Krosna, 6 km od Dukli i 15 km od przejścia granicznego w Barwinku; na terenie pierwszej w świecie kopalni ropy naftowej. Kopalnia powstała w 1854 r. i do dnia dzisiejszego wydobywana jest ropa naftowa. W Muzeum zachował się szereg urządzeń, narzędzi i sprzętu, związanych z rozwojem poszukiwań naftowych, wydobywaniem ropy i gazu, przeróbką i dystrybucją produktów naftowych oraz cenne pamiątki po Ignacym Łukasiewiczu – twórcy i organizatora tego przemysłu w Polsce.

NEOGOTYCKI KOŚCIÓŁ w Bóbrce wybudowany w 1905 r. W świątyni  znajdują się witraże wykonane w latach 1907 – 1908 według projektów Stefana Matejki i Józefa Ostrowskiego.

KOŚCIÓŁ PARAFIALNYw Zręcinie z 1878 roku,w którym można obejrzeć portrety i tablice pamiątkowe fundatorów: Ignacego Łukasiewicz i Karola Klobassy-Zrenckiego.

W Zręcinie na zabytkowym cmentarzu spoczywa pionier przemysłu naftowego Ignacy Łukasiewicz.

KOŚCIÓŁ pw. Narodzenia Najświętszej Panny Mariiw Kobylanach – jednej z najstarszych na terenie gminy – wybudowany w 1775 r. Posiada cechy barokowe,  z bogatym wnętrzem, otoczony wysokim murem. Obok znajduje się pomnik poległych w czasie I wojny światowej i wojny polsko-bolszewickiej z 1919-1920r.

DWÓR SULIMIRSKICH w Kobylanach – sięga kilku stuleci (co potwierdzają kilkusetletnie drzewa, będące pozostałością dawnego założenia dworsko parkowego) i związany jest ze znanymi rodami.

Gmina Chorkówka należy do lepiej rozwijających się w województwie. Jest otwarta na inwestorów i stwarza dogodne warunki rozwoju mieszkalnictwa indywidualnego. Gmina inwestuje w remonty dróg, wodociągi i kanalizację, a także rozbudowuje bazę sportowo – oświatową.

Ostatnie kilka lat zintensyfikowało rozwój inwestycyjny Gminy z uwagi na dostępność środków finansowych z funduszy zewnętrznych.

Na terenie Gminy Chorkówka funkcjonuje 13 szkół podstawowych, 3 gimnazja i 3 przedszkola.

Gminny Ośrodek Kultury zapewnia ofertę kulturalną realizując swoje  zadania poprzez organizowanie imprez kulturalnych i sportowych na podstawie kalendarza imprez sportowych i wydarzeń kulturalnych.

W gminie aktywnie działają: Ochotnicze Straże Pożarne; Koła Gospodyń Wiejskich – uczestniczące w imprezach kulturalnych; Ludowy Zespół Pieśni i Tańca „Bobrzanie” z Bóbrki; Zespoły Śpiewacze: „Bobrzanie” z Bóbrki, „Chorkowianie” z Chorkówki, „Jutrzenka” z Kopytowej, „Nadzieja” ze Zręcina, „Seniorzy” ze Świerzowej P., Kapela Podwórkowa „Stara Wiara” ze Zręcina; Młodzieżowy Zespół Taneczny „Omega” z Chorkówki; Dziecięce Zespoły Taneczne i Wokalne.